Aktualności
Adw. dr Andrzej Olaś o zarzucie potrącenia w projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw z 27.11.2017 r. (UD309)
Zarzut potrącenia jest niewątpliwie jednym z najczęściej wykorzystywanych środków obrony pozwanego w procesie cywilnym (postrzeganym niekiedy również jako środek „obronno-zaczepny”, tj. zawierający w sobie także element dochodzenia przez pozwanego przeciwko powodowi roszczenia wzajemnego objętego potrąceniem), opartym na własnym (uregulowanym w Kodeksie cywilnym) prawie podmiotowym pozwanego. Równocześnie jednak zarzut ten od zawsze budził szereg wątpliwości teoretycznych i praktycznych, będących (w dużym stopniu) konsekwencją usytuowania przedmiotowej instytucji na styku prawa cywilnego materialnego i procesowego.
W dotychczasowej literaturze zwrócono również uwagę na – całkowicie oczywisty dla sędziów, zawodowych pełnomocników oraz samych podmiotów uczestniczących w cywilnych i gospodarczych sporach – problem nadużywania tego środka w praktyce wymiaru sprawiedliwości, w celu „wykolejenia” procesu, a w każdym razie skierowania jego toku (postępowania dowodowego) na boczny tor, celem sztucznego skomplikowania i przedłużenia postępowania, a w konsekwencji utrudnienia wierzycielowi dochodzenia należnej mu, często w istocie bezspornej pomiędzy stronami wierzytelności.
W opublikowanym w najnowszym wydaniu kwartalnika Polski Proces Cywilny (2018/2) artykule adwokat doktor Andrzej Olaś podjął próbę szczegółowej analizy nowej, kompleksowej regulacji procesowych wymogów warunkujących dopuszczalność zarzutu potrącenia w postępowaniu cywilnym, projektowanej w ramach art. 203.1, wprowadzanego do Kodeksu postępowania cywilnego w projekcie dużej (miejscami jakże rewolucyjnej!) nowelizacji procedury cywilnej na mocy ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw z 27.11.2017 r. (UD309)
Analiza projektowanego rozwiązania dokonana została pod kątem jej adekwatności do zamierzonych skutków (usprawnienie postępowania przez zapobieganie nadużywaniu zarzutu potrącenia), w kontekście dotychczasowego stanu prawnego oraz możliwego alternatywnego modelu ukształtowania zarzutu potrącenia w procesie, opartego na modelu niemieckim bazującym na konstrukcji wyroku warunkowego, tj. wydawanego z zastrzeżeniem skutków potrącenia (Vorbehaltsurteil).
Badania adw. dr Andrzeja Olasia doprowadziły przy tym do wniosku o celowości implementacji rozwiązania sprawdzonego w niemieckiej procedurze cywilnej. Zdaje się ono bowiem w sposób optymalny realizować zamierzony przez ustawodawcę (jakże słuszny!) cel - jednakże inaczej niż projektowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości rozwiązanie, oparte na radykalnym ograniczeniu dopuszczalności zarzutu potrącenia w procesie – bez równoczesnego „wylewania dziecka z kąpielą”, a zatem nadmiernego ograniczenia możliwości korzystania z tego zarzutu w dobrej wierze zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem instytucji potrącenia jako uproszczonego środka równoczesnej realizacji i zaspokajania wzajemnych roszczeń stron, co w ujęciu modelowym służy sprawności obrotu, eliminując zbyteczne koszty transakcyjne, jak również koszty wiążące się z mnożeniem procesów sądowych w powiązanych gospodarczo sprawach.
Reasumując – o ile na ogół należy podchodzić z dużą ostrożnością do "kalkowania" (zwłaszcza bezrefleksyjnego) w polskim systemie prawnym rozwiązań obcych - gdyż jak zauważył dawno temu słusznie Klasyk „Polacy nie gęsi…” - to w tym wypadku zastosowanie winno znaleźć raczej inne popularne powiedzenie wskazujące na niecelowość powtórnego odkrywania koła.
Zainteresowanych tematem zapraszamy do lektury!
Pozostałe newsy
Ius moderandi w postępowaniu cywilnym po zmianach wprowadzonych na mocy ustawy z 4.07.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw - nowy artykuł adwokata dr Andrzeja Olasia w kwartalniku Polski Proces Cywilny
Miło nam poinformować, że w numerze 1/2020 kwartalnika Polski Proces Cywilny ukazał się artykuł naukowy adwokata dr Andrzeja Olasia pt. "Ius moderandi w postępowaniu
Czytaj więcejArtykuł adw. dr Andrzeja Olasia w kwartalniku Polski Proces Cywilny
Miło nam poinformować, że numerze 4/2019 kwartalnika Polski Proces Cywilny ukazał się artykuł adwokata dr Andrzeja Olasia pt. "Zakres uprawnienia do zgłoszenia
Czytaj więcejSzkolenie adw. dr Andrzeja Olasia dla TAURON Dystrybucja S.A.
W dniu 3.12.2019 r. adwokat dr Andrzej Olaś poprowadził zamknięte szkolenie dotyczące zmian w postępowaniu cywilnym na mocy ustawy z dnia 4.07.2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks
Czytaj więcejAdwokat dr Andrzej Olaś współautorem komentarza do zmian w Kodeksie Postępowania Cywilnego
Z końcem listopada 2019 r. nakładem wydawnictwa Wolters Kluwer Polska sp. z o.o na rynku ukazał się najobszerniejszy, dwutomowy komentarz do dużej noweli procedury cywilnej z 4.07.2019 r.
Czytaj więcejWystąpienie adw. dr Andrzeja Olasia na ogólnopolskiej konferencji naukowej "Sądowe postępowanie egzekucyjne. Nowe rozwiązania prawne" w Krakowie
W dniu 29.11.2019 r. na Wydziale Prawa i Admnistracji UJ w Krakowie odbędzie się konferencja pt. "Sądowe postępowanie egzekucyjne. Nowe rozwiązania prawne", organizowana przez WPiA UJ, Izbę
Czytaj więcejReferat adw. dr Andrzeja Olasia na ogólnopolskiej konferencji "Nowelizacja postępowania cywilnego - najważniejsze zmiany" w Warszawie
14.11.2019 r. podczas ogólnopolskiej konferencji naukowej "Nowelizacja postępowania cywilnego - najważniejsze zmiany" w Radisson Collection Hotel w Warszawie, adw. dr Andrzej
Czytaj więcejWystąpienie adw. dr Andrzeja Olasia na ogólnopolskiej konferencji naukowej "Aktualne kierunki zmian Kodeksu postępowania cywilnego Ustawa z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw" w Rzeszowie
21.10.2019 r. podczas III Seminarium Młodych Procesualistów Cywilnych pt. „Aktualne kierunki zmian Kodeksu postępowania cywilnego Ustawa z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania
Czytaj więcej